My Share Learning Content: 4.1 Pelbagai Sebatian Karbon

Sebatian Karbon
■ Sebatian karbon ialah bahan yang mengandungi karbon yang bergabung dengan unsur-unsur lain dalam tindak balas kimia. Sebatian karbon terbahagi kepada:

►

Sebatian karbon organik

◉	Sebatian yang mempunyai gabungan karbon dengan unsur-unsur lain dan biasanya terdapat dalam organisma hidup.
◉	Unsur-unsur yang wujud dalam sebatian karbon organik termasuklah karbon, hidrogen, oksigen, sulfur dan fosforus. Sebagai contoh, karbohidrat dan protein.
◉	Semua hidupan dan fosil bahan api mengandungi sebatian karbon organik.

►

Sebatian karbon tak organik

◉	Sebatian yang mempunyai gabungan karbon dengan unsur-unsur lain tetapi tidak terdapat dalam organisma hidup. Sebatian ini biasanya diekstrak daripada garam mineral Bumi.
◉	Sebatian karbon tidak organik boleh dibahagi kepada sebatian logam dan sebatian bukan logam.
◉	Contoh sebatian karbon tidak organik ialah natrium karbonat, air kapur, karbon monoksida dan karbon dioksida.

■ Perbandingan antara sebatian karbon organik dan sebatian karbon tak organik

Ciri-ciri	Sebatian karbon organik	Sebatian karbon tak organik
Kandungan utama	Unsur karbon
Berasal dari hidupan	Ya	Tidak
Menghasilkan karbon dioksida ketika pembakaran	Ya	Tidak, kecuali sebatian karbonat
Saiz molekul atau sebatian	Biasanya besar	Kecil
Keterlarutan	Larut di dalam pelarut organik seperti alkohol	Larut dalam pelarut tak organik seperti air
Contoh	Kanji	Karbon dioksida

Sebatian Hidrokarbon
■ Hidrokarbon ialah sebatian yang mengandungi unsur karbon dan hidrogen sahaja, melalui ikatan kovalen. Antara contoh hidrokarbon:

	►	Petroleum
	►	Gas asli
	►	Arang batu

■ Petroleum terbentuk daripada sisa-sisa tumbuhan dan haiwan yang mati dalam laut berjuta-juta tahun yang lalu.

	►	Apabila tumbuhan dan haiwan mati, bangkai tumbuhan dan haiwan akan tenggelam ke dasar laut. Kemudian, ia termendap dan tertimbus dalam lumpur dan pasir yang beribu-ribu meter dalamnya dari permukaan bumi.
	►	Dalam jangka masa yang panjang, sebatian karbon organik yang terbentuk daripada bangkai tumbuhan dan haiwan itu mengalami tekanan dan haba yang tinggi di bawah tanah.
	►	Komposisi kimia sebatian karbon organik itu berubah disebabkan oleh tekanan dan haba yang tinggi dan terurai menjadi hidrokarbon, iaitu petroleum dan gas asli yang terperangkap antara lapisan-lapisan batu yang tidak telap.

■ Video ini menerangkan bagaiman hidrokarbon terjadi. (English)

✍ Contoh latihan 4.1(a)
Lengkapkan kumpulan sebatian karbon dibawah.

Karbohidrat	Petroleum	Kalsium karbonat (batu marmar)	Kalium sianida
Karbon dioksida	Kuprum (II) karbonat	Karbon monoksida	Protein
Alkohol	Lemak	Arang	Selulosa
Sutera	Minyak sawit	Gas asli

Sebatian karbon organik	Sebatian karbon tak organik
Sebatian karbon organik	Sebatian logam	Sebatian bukan logam
Karbohidrat, petroleum, protein, alkohol, lemak, arang, selulosa, gas asli, sutera, minyak sawit	Kalsium karbonat (batu marmar), kalium sianida, kuprum (II) karbonat	Karbon dioksida, karbon monoksida